5 اشتباه رایج والدین در تربیت فرزند
به طور کلی کودکان در الگوهای قابل پیش‌بینی رفتار می‌کنند. کودکان معمولاً زمانی که خسته، گرسنه یا سیر می‌شوند به صورت یکسان عمل می‌کنند و این وظیفه بزرگسالان است که به رفتارهای کودک خود توجه داشته باشند و این الگوها را شناسایی کنند و بر اساس آنها رفتارهای خود را تنظیم کنند. نادیده گرفتن نشانه‌های رفتار کودک یکی از اشتباهاتی است که مادران و پدران همیشه در راستای تربیت فرزند مرتکب می شوند، اما رفع این اشتباه می تواند تفاوت بزرگی در تجربه فرزندپروری ایجاد کند. در ادامه به بررسی برخی از اشتباهات رایج در تربیت فرزند می‌پردازیم.
بیش از حد منفی بودن
“خواهرتو نزن!” “غذاتو نریز روی زمین!” “اون کارو نکن!” و… تعداد کارهایی که به کودک خردسال خود می گویید انجام ندهد بی پایان است.
راه حل : سعی کنید از زمان آغاز تربیت فرزند، رفتارهای درستی را که می خواهید از کودک خود ببینید، از او درخواست کنید. هیچ‌کس نمی‌خواهد کودکی تربیت کند که محدودیت‌ها را درک نکند، اما اگر والدین کلمه «نه» را مکرر تکرار کنند، بچه‌ها نسبت به آن ناشنوا و بی‌تفاوت می‌شوند و این کلمه قدرت خود را از دست می‌دهد. علاوه بر این والدین اغلب به بچه‌ها می‌گویند که کاری را انجام ندهند بدون اینکه به آنها بیاموزند چه کاری را باید انجام دهند.
نه گفتن را برای زمانی نگه دارید که کودک در خطر جانی قرار دارد و تمرکز خود را بر این بگذارید که به بچه ها بگویید دوست دارید آنها چگونه رفتار کنند. به عنوان مثال، به جای این که بگویید : “نباید در وان حمام بایستی!” بگویید: “ما در وان می نشینیم چون لیز است.” بعداً، وقتی متوجه شدید که کودکتان در حالت نشسته حمام می‌کند، برای تقویت رفتار خوب او، کمی تحسینش کنید (“چقدر خوب که نشسته حمام می‌کنی!.
مدل سازی رفتارهای نادرست برای کودکان
وقتی چیزی از دستتان می‌افتد، فریاد می زنید و عصبی می‌شوید. به هنگام عصبانیت، فحش می‌دهید و… اما در عین حال هنگامی که همین رفتارها را از کودک خود می‌بینید از او انتقاد می‌کنید.
راه حل: وقتی اشتباه می‌کنید، عذرخواهی کنید. اگر ما فریاد بزنیم و پرخاش کنیم، احتمالاً کودکان نیز این کار را می‌کنند. بله، سخت است که در تمام ساعات شبانه روز رفتار بی نقصی داشته باشید، پس وقتی اشتباه می کنید عذرخواهی کنید. احساسات انسان‌ها بسیار قدرتمند هستند و کنترل آنها حتی برای بزرگسالان دشوار است. عذرخواهی کردن همچنین این فرصت را ایجاد می کند که در مورد چرایی واکنش شما و همین طور دلیل اشباه بودن عملتان صحبت کنید و راه‌های مناسبی را برای واکنش دادن در زمانی که احساس عصبانیت می کنید ارائه می دهد.
بیشتر بخوانید:
توقع بیش از حد از بچه ها
وقتی کودک خردسال شما در رستوران فریاد می زند، به محض اینکه او را ساکت کنید، دوباره این کار را انجام می دهند. پیش خود می‌گویید چرا گوش نمی دهند؟ چرا آرام نمی‌شود؟
راه حل : مربی احساسات او باشید. کودکان خردسال در سن‌های پایین کنترل رفتارهای هیجانی خود را به طور کامل به دست ندارند و با طرز رفتار درست در مکان‌های عمومی مانند فروشگاه ها و رستوران ها آشنایی ندارند. گاهی اوقات والدین تصور می کنند بچه ها بیشتر از آنها می‌فهمند و متوجه می‌شوند.
وقتی فرزندتان یک هنجار را زیر پا می گذارد، به خود یادآوری کنید که او سعی نمی کند از قصد شما را اذیت کند. او فقط نمی دانند در این موقعیت‌ها چگونه رفتار کند، بنابراین عصبی شدن و دعوا کردن انها موثر (یا منصفانه) نیست و با این کار سبب ایجاد استرس در کودک می‌شوید. بر این موضوع تمرکز کنید که به فرزندتان نشان دهید رفتار درست به چه صورت است، به آرامی جملاتی را مانند “من ساکت هستم چون در کتابخانه هستیم و اگر سوالی از کسی داشتم، به او نزدیک می‌شوم و با صدایی آرام از او سوال مپرسم.” به کودک خود بگویید. همچنین به کارهایی که دیگران انجام می دهند اشاره کنید : “نگاه کن دوستت چگونه آرام نشسته است و رنگ آمیزی می کند در حالی که منتظر غذایش است”.
مداخله کردن زمانی که بچه‌ها شیطنت می‌کنند.
می شنوید که فرزندانتان در حال تعقیب یکدیگر در خانه هستند و شما بلافاصله فریاد می زنند.
راه حل: نادیده گرفتن. اغلب، والدین احساس می‌کنند که باید هر بار که بچه‌ها کاری انجام می‌دهند، وارد عمل شوند مداخله کنند. به خاطر داشته باشید، کودکان گاهی اوقات کارهایی را انجام می دهند که آزاردهنده است زیرا در حال کشف مهارت های جدید هستند. (بنابراین کودک نوپای شما ممکن است برای یادگیری مایعات، در غلات صبحانه خود آب بریزد.) در موارد دیگر، آنها به دنبال توجه هستند.
وقتی صحبت از واکنش نشان دادن به میان می‌آید، نظر روانشناسان کودک این است که : وقتی ایمنی کودک در معرض خطر نیست، صرفا تماشاگر اعمال کودک خود باشید اما در عین حال مراقب آنها باشید.
بیشتر بخوانید:
اختارهای بی‌معنی
تلویزیون رو خاموش کن…این بار جدی گفتم!…
گفتن این جملات به کودکان مثل روشن شدن چراغ زرد برای آنها می‌باشد. وقتی روی اختار خود تاکید نکنید و جدی نباشید، کودکان حرف شنوی نخواند داشت و اعمال خود را بدون عواقب در نظر می‌گیرند.
راه حل: خط قرمزها را تعیین کنید و بر آنها تاکید کنید. اگر همیشه به فرزندان خود در قبال اشتباهاتشان فرصت دوباره بدهید، این به این منزله است که شما حساسیت زیادی نسبت به شکستن قوانین ندارید. برای اینکه به بچه ها یاد بدهید قوانین را رعایت کنند، انتظاراتان را واضح بیان کنید، سپس در صورت عدم رعایت آنها، به کودک تذکر دهید. اگر می‌خواهید فرزندتان مثلاً از روی کاناپه بلند شود و تکالیفش را انجام دهد، با دستورالعمل‌های محترمانه شروع کنید (“لطفاً همین حالا تلویزیون را خاموش کن و تکالیف خود را انجام بده”). اگر کاری که به آنها دستور دادید را اجرا کردند، از آنها تشکر کنید. اگر نه،عواقب سرپیچی کردن را به آنها نشان دهید: “الان تلویزیون را خاموش می کنم. تا زمانی که تکالیفت تمام نشود، از تلویزیون نمی‌توانی استفاده کنی.”
بیشتر بخوانید :
نتیجه گیری
اشتباه کردن یک امر انسانی است و اشتباهات تربیتی، بخشی از فرزندپروی است. فرزند شما بدرفتاری می کند و شما خونسردی خود را از دست می دهید، فریاد می زنید یا به گونه ای واکنش نشان می دهید که بعد از آروم شدن جو خانه با خود فکر می‌کنید که زیاده‌روی کرده‌اید. به یاد داشته باشید که به خودتان سخت نگیرید. این اشتباهات تربیتی رایج هستند و اکثر والدین یک یا چند مورد از این اشتباهات را در زمان تربیت فرزند خود مرتکب می شوند. در این مطلب به شرح چند راه حل برای اشتباهات تربیتی پرداختیم. علاوه بر این موارد شما می‌توانید از کتاب تربیت کودک کمک بگیرید. این نوع کتاب ها در زمینه‌های مختلف تربیتی، به شما کمک می‌کند با زبانی ساده‌تر رفتارهای درست را به کودک خود بیاموزید. شما می‌توانید برای خرید کتاب کودک از طریق فروشگاه آنلاین شهر کتاب پاسداران اقدام نمایید.
