کتاب کتاب مرداد

سفر به فراسوی خویش

فراتر از کلمات: معرفی “کتاب مرداد” اثر میخائیل نعیمه

The Book of Mirdad

در هیاهوی جهانِ مادی و در میانِ غوغایِ روزمرگی، گاهی نوایی از اعماقِ سکوت برمی‌خیزد و روحِ تشنه را به ضیافتی از معانیِ ناب فرا می‌خواند. “کتاب مرداد”، اثرِ ماندگار میخائیل نعیمه، نویسنده‌ی لبنانی، همچون چراغی فروزان در تاریکیِ جهل و غفلت، مسیرِ رهایی از قیودِ مادی و رسیدن به یگانگیِ روحانی را به ما نشان می‌دهد. این اثرِ بی‌بدیل، که در سال ۱۹۴۸ برای نخستین بار به زبان انگلیسی منتشر شد و سپس توسط خودِ نعیمه به عربی ترجمه گشت، نه فقط یک کتاب، بلکه یک سفرِ درونی، یک مکاشفه‌ی روحانی، و یک دعوت به بیداری است.

ساختارِ اعجاب‌انگیز: گفتگوهایی در قلمروِ معنا

کتاب با مجموعه‌ای از گفتگوهایِ ژرف و تأمل‌برانگیز میانِ “مرداد”، راهبِ فرزانه‌ی صومعه‌ای که زمانی “کشتیِ نوح” نامیده می‌شد، و شاگردانش شکل می‌گیرد. نعیمه با استادی تمام، تار و پودِ این گفتگوها را با الهام از مکاتبِ فلسفیِ گوناگون، از اندیشه‌هایِ لئو تولستوی گرفته تا عرفانِ تصوفِ اسلامی، می‌بافد و خواننده را به سفری در دنیایِ اسرارآمیزِ هستی دعوت می‌کند.

مرداد، همچون راهنمایی حکیم، شاگردانش را از وابستگی‌هایِ مادی و تعصباتِ مذهبی رها می‌کند و آن‌ها را به سویِ شناختِ خدا در درونِ خویش رهنمون می‌شود. او با زبانی رسا و بیانی شیوا، از اهمیتِ عشقِ جهانی، وحدتِ نوعِ بشر، و ضرورتِ تحولِ درونی سخن می‌گوید.

بازتاب‌ها و پژواک‌ها: استقبالِ جهانی از یک پیامِ جاودانه

“کتاب مرداد” از همان آغازِ انتشار، توجهِ بسیاری از اندیشمندان، عرفا، و جستجوگرانِ حقیقت را به خود جلب کرد. بسیاری از منتقدان، این کتاب را به لحاظِ عمقِ معانی و قدرتِ بیان، با آثاری همچون “سیرِ و سلوکِ زائر” اثرِ جان بانیان مقایسه کرده‌اند. حتی “اُشو”، عارفِ هندی، در کتابِ “آوازی بی‌کلام”، “کتاب میرداد” را ستوده و آن را اثری ارزشمند برای کسانی دانسته است که به دنبالِ رهایی از محدودیت‌هایِ ذهنی و رسیدن به آگاهیِ برتر هستند.

اُشو پا را فراتر گذاشته و اذعان داشته که این اثر، یگانه کتابِ موفق در نگارش است و قصور در فهمِ آن نه به نویسنده، بلکه به خواننده بازمی‌گردد. همچنین، برخی از پژوهشگران، تأثیرِ “کتاب خالد” اثرِ امین الریحانی را بر نوشته‌هایِ نعیمه و به‌ویژه “کتاب مرداد” مشهود دانسته‌اند.