سبد خرید شما در حال حاضر خالی است!
جایزه انجمن قلم آمریکا: تاریخچه، برندگان و حواشی جوایز متنوع پن آمریکا
جایزه انجمن قلم آمریکا (PEN) تاریخچهای دارد که با سیرِ تکامل خود تاریخ ادبیات، درهمآمیخته است. این جایزه که برای اولینبار در سال ۱۹۶۳ اعطا شد، به سرعت به افتخاری بیبدیل در جامعه ادبی بدل گشت. جایزه انجمن قلم آمریکا یا پن برجستهترین صداها را در طیف متنوعی از سبکها و فرمها، از جمله ادبیات داستانی، شعر، نویسندگی علمی، مقاله، نویسندگی ورزشی، زندگینامه، ادبیات کودک و نمایشنامه برجسته میکند.
جایزه پن آمریکا از زمان آغاز به کار، خط مقدمِ جستجو و تشخیص نویسندگان ممتاز ادبی بوده است. در واقع، این جوایز بر صداهای نوظهور که آیندۀ ادبیات را شکل میدهند، نور میتاباند- نویسندگانی که از طریق کیمیاگریِ تخیل خود، سنگبنای خامِ واقعیت را به روایتهایی ابدی تبدیل میکنند.
داستان جایزه قلم آمریکا PEN روایتی از اشتیاق، پشتکار و باوری تنزلناپذیر به قدرت دگرگونکنندۀ ادبیات است؛ داستانی که همچنان به تکامل خود ادامه میدهد، چراکه هرساله صداها و داستانهای جدیدی مطرح میشوند و همگی تحت نظارت سازمانی درمیآیند که از آزادی نوشتن دفاع میکند. بنیاد بینالمللی قلم آمریکا PEN تاکنون، قلم خود را به خوبی در برابر سکوتِ سانسور، تاریکی دنیای دیکتاتورها و خلأ ایجاد شده توسط جهل و ابتذال به کار گرفته است!
فهرست مطالب
پیداش از خاکسترِ جنایات بشری: قرنی از ادبیات و دفاع از آزادی
پس از جنگ جهانی اول، دورانی که با تفرقه و بیاعتمادی بین ملتها مشخص میشود، ابتکار خارقالعادهای ریشه دوانید: تاسیس بنیاد بینالمللی قلم آمریکا (International PEN Foundation). تاسیس این بنیاد تلاشی بود برای فراتر رفتن از مرزها، برای اتصال نویسندگان در یک جستجوی مشترک ادبی و دفاع از آزادی بیان- بنیادی که بیش از یک قرن در این راه پیشرو بوده و تاب آورده است.
داستان تاسیس بنیاد بینالمللی قلم آمریکا با نام یک زن برجسته به نام «کاترین امی داوسون اسکات» آغاز میشود که زندگیاش، به اندازه دورانی که در آن زندگی میکرد، پر فراز و نشیب بود. تجارب اولیه اسکات که در خانوادهای متأثر از بی ثباتی و خشونت به دنیا آمد، شخصیت انعطاف پذیری را شکل داد. او به عنوان یک شخصیت سرکش و باهوش ظاهر شد، با اشتیاق به ادبیات و بینشی برای جهانی متحد شده توسط هنرها.
در سال ۱۹۲۱، در بحبوحۀ خصومتی دائمیِ آن هم در جهانِ در حال بهبود از جنگ جهانی، اسکات بنیاد بین المللی قلم (پن) را تأسیس کرد. نام «PEN» مخفف حرف اول «شاعران (Poets) و همچنین نمایشنامهنویسان (Playwrights)، مقالهنویسان (Essayists) و همچنین ویراستاران (Editors) و رماننویسان (Novelists)» است. جایزه انجمن قلم آمریکا PEN بعداً به همه انواع نویسندگان گسترش یافت. چشمانداز اسکات روشن بود: ایجاد سازمانی که دوستی و همکاری فکری را بین نویسندگان در همه جا ترویج دهد.
در طول سالها، این بنیاد بینالمللی با شبکهای متشکل از ۱۴۵ مرکز مستقل در ۱۰۰ کشور و تقریباً ۴۰۰۰۰ عضو، به بزرگترین انجمن نویسندگان جهان تبدیل شده است. نفوذ آن توسط دولتهای کشورهای مختلف کاملا حس میشود و توسط سازمان ملل متحد، به رسمیت شناخته شده است.
در طول دهه گذشته، این جوایز به بیش از ۱۶۵ نویسنده زن و ۱۱۰ نویسنده رنگینپوست اعطا شده است. در سال ۲۰۱۸، ۵۴ درصد از مترجمانی که کمک هزینه دریافت کردهاند، زن بودند. این موضوع مهر تاییدی است بر مسیر درست بنیاد قلم آمریکا در دستیابی به دنیایی بدون تبعیض.
تاریخچه جایزه قلم PEN: نوشتن تاریخ، شکل دادن به آینده
در حالی که بیش از ۱۰۰ سال از تاسیس بنیاد بینالمللی پن میگذرد، روح بنیانگذار آن خود را در راه و رسم جایزه تجسم میبخشد. جایزه قلم PEN تماما و دائما با جهان درگیر است: با هزاران تهدید علیه آزادی بیان از جمله فاشیسم، سرکوب استالینیستی، ارتداد، افترای جنایی و نظارت دیجیتال مقابله کرده است.
مرکز بینالمللی پن امروزه، با شبکهای جهانی متشکل از بیش از ۱۴۵ مرکز، سالانه از جوایز ادبی مختلفی حمایت میکند که تعداد جوایز در طول تاریخ، به بیش از ۴۰ مورد میرسد. در حالی که تعداد دقیق جوایز میتواند هرسال متفاوت باشد، این جوایز برای شناسایی آثار برجسته ادبی و ترویج آزادی بیان طراحی شدهاند.
برخی از جوایز انجمن پن حتی به دستاوردهایی در زمینه ترجمه شعر، عدالت اجتماعی، مقالهنویسی و موارد دیگر داده میشود. هر مرکز پن ممکن است مجموعهای از جوایز ادبی سالانه خود را برگزار کند؛ مانند بنیاد بزرگ قلم آمریکا (PEN America).
بنیانگذاری قلم آمریکا و چشم انداز ادبی آن
PEN America یا قلم آمریکا، در سال ۱۹۲۲ به عنوان بخشی از شبکه بزرگتر بنیاد بینالمللی قلم تأسیس شد. این سازمان اشتقاقی، از میل به ایجاد پناهگاهی زاده شد که نویسندگان بتوانند آزادانه حرف خود را بیان کنند.
ماموریت سازمان روشن بود: اطمینان از اینکه ادبیات در فرهنگ آمریکا حضوری پرجنبوجوش داشته باشد و از آزادی بیان دفاع کند. این چشماندازِ همیشگی، ستارۀ راهنمای بنیاد قلم آمریکا بوده و مسیر را برای نویسندگان و متفکران در سراسر جهان روشن کرده است.
اولین جایزه قلم آمریکا: جایزه ترجمه برای پیوند زبانها و فرهنگها
در سال ۱۹۶۳، بنیاد قلم آمریکا جایزه ترجمه را معرفی کرد؛ جایزه معتبری که هنر و اهمیت ترجمۀ ادبی را به رسمیت میشناسد. این اتفاق نشانگر تعهد بنیاد پن برای تقویت ارتباط جهانی با حمایت از ترجمه ادبیات در بیش از ۳۵ زبان از جمله زبانهای ارمنی و فارسی است.
دهه ۱۹۶۰، دهۀ گسترش قابلتوجهی در نقش بنیاد قلم آمریکا در جهان ادبی بود. با گسترش جنبش حقوق مدنی و انقلابهای فرهنگی، پن آمریکا به عنوان ستونی برای حمایت از نویسندگانی که جرات بهچالشکشیدن وضعیت موجود را داشتند، ایستاد.
گسترش دستهبندیهای جایزه
در طول دههها، قد و قامت جایزه انجمن قلم آمریکا PEN رشد کرده است. این جوایز اکنون طیف متنوعی از مقولهها، از ادبیات داستانی و غیرداستانی گرفته تا شعر، زندگینامه و نمایشنامه را در بر میگیرند. این رشد نشاندهندۀ شناخت بنیاد پن از روشهای بیشماری است که ادبیات میتواند از مرزها فراتر رود؛ چه زبانی، چه فرهنگی یا چه ایدئولوژیکی.
بنیاد قلم آمریکا، هرساله بیش از ۲۰ جایزه و کمکهزینۀ تحصیلی به افراد اعطا میکند. در مجموع، بیش از ۳۷۰ هزار دلار به نویسندگان و مترجمان طی اهدای این جوایز، اعطا میشود.
فهرست جوایز انجمن قلم آمریکا: تنوعی فراتر از حد انتظار
جایزه انجمن قلم آمریکا به طور کلی از سمت بنیاد قلم آمریکا و از سوی مراکز اصلی آن در کشورهای مختلف اهدا میشود. به عبارتی، این جوایز همگی تحت نظر سازمان بینالمللی پن (PEN International) هستند.
این جوایز تعداد بسیار زیادی در تاریخ داشتهاند و اکنون، بسیاری از آنها به صورت موقت یا دائمی، دیگر اعطا نمیشوند. بسیاری از این جوایز اکنون با حمایت مرکز بزرگ بنیاد قلم آمریکا PEN America اهدا میشوند. برخی از مهمترین و تاثیرگذارترین جوایز این امپراطوری ادبی را در ادامه مورد بررسی قرار خواهیم داد.
جایزه قلم آمریکا - او.هنری (پن/اُ.هنری) (PEN/O.Henry)
در قلمرو ادبیات، داستانکوتاه گوهری است که با درخشش منحصربهفرد خود میدرخشد. از جمله جوایزی که به این فرم ادبی افتخار میکند، جایزه او. هنری است که از هنر داستانکوتاه تجلیل میکند. جایزه انجمن قلم آمریکا – اُ. هنری یک جایزه سالانه آمریکایی بود که به داستانهای کوتاه شاهکار اعطا میشود. این جایزه برای اولینبار در سال ۱۹۱۹ ارائه و توسط انجمن هنر و علوم آمریکا تامین مالی شد.
جایزه قلم آمریکا-او.هنری میراثی برآمده از پیچوتاب سرنوشت است. این جایزه که از نام داستانکوتاهنویس بسیار مشهور آمریکایی او.هنری (O. Henry) نامگذاری شده است. نام اصلی او.هنری «ویلیام سیدنی پورتر» بود.
در سال ۲۰۰۹، ناشر و حامی جایزه انجمن قلم آمریکا – اُ. هنری، طی یک حرکت بهیادماندنی، با بنیاد قلم آمریکا (PEN America) برای همکاری توافق کرد و لحظه مهمی را در تاریخ این جایزه رقم زد: جایزه انجمن قلم آمریکا – اُ. هنری (PEN/O.Henry).
- آلیس واکر در سال ۱۹۷۰ برای داستان: «بهسوی جهنم از راه مردن»
- ریموند کارور در سال ۱۹۸۱ برای داستان «یک چیز کوچک و خوب»
- ویلیام ترور در سال ۱۹۸۲ برای داستان «همسرانِ تنظیمکنندۀ پیانو»
- آلیس مونرو در سال ۱۹۸۶ برای داستان «پیشرفت عشق»
- وودی آلن در سال ۱۹۹۱ برای داستان «قسمت کوگلماس»
- ادوارد پی. جونز در سال ۱۹۹۲ برای داستان «روز اول»
- استیون کینگ در سال ۱۹۹۶ برای داستان «مردی با کت و شلوار سیاه»
نحوۀ انتخاب برندگان جایزه قلم آمریکا - او.هنری
در طول سالها، جایزه انجمن قلم آمریکا – اُ. هنری تکامل یافت و هرساله، بیست داستانکوتاه توسط کمیتۀ ویراستاران پن/اُ. هنری انتخاب میشود. تمام داستانهای کوتاه منتشر شده در آمریکا یا کانادا واجد شرایط بررسی هستند؛ از جمله داستانهایی که از زبان دیگری به انگلیسی ترجمه شدهاند.
در اصل، جایزه انجمن قلم آمریکا – اُ. هنری دارای سه برنده در جایگاههای اول، دوم و سوم بود. این قالب جایزه در سال ۲۰۰۳ تغییر کرد. ابتدا داستانهای منتشر شده در یک بازه زمانی مشخص، از ۱ سپتامبر تا ۳۱ اوت سال بعد، انتخاب میشوند. ویراستار اصلیِ مجموعه او. هنری مجموعهای از داستانهای کوتاه را گردآوری میکند که در طول سال، به دلیل شایستگیهایشان شناخته شدهاند.
برای هر مجموعه یک ویراستار مهمان تعیین میشود و این شخص مسئولیت انتخاب بیست داستان منتخب جایزه انجمن قلم آمریکا – اُ. هنری از مجموعه ارائه شده را دارند. از میان این داستانها، یک کمیتۀ داوری سه داستان برتر را به عنوان برندگان مشترک اعلام میکند.
برخی از برندگان مشهور جایزه پن او.هنری
- ویلیام فاکنر در سال ۱۹۳۱ برای داستان «سپتامبر خشک»
- ترومن کاپوتی در سال ۱۹۵۷ برای داستان «یک گیتار الماسی»
- فلانری اوکانر در سال ۱۹۵۷ برای داستان «گرین لیف (برگ سبز)»
- برنارد مالامود در سال ۱۹۵۹ برای داستان «بشکه جادویی»
- جان آپدایک در سال ۱۹۶۴ برای داستان «تداوم آرزو»
- جویس کرول اوتیس در سال ۱۹۶۷ برای داستان «در منطقۀ یخ»
- سال بلو در سال ۱۹۵۱ برای داستان «یک ظرف نقرهای»
جایزه قلم آمریکا - فاکنر یا پن/فاکنر (PEN/Faulkner Award)
پیشینۀ پیدایش جایزه انجمن قلم آمریکا – پن فاکنر را باید در تاریخچه تاسیس «بنیاد فاکنر» جستجو کرد. ویلیام فاکنر، نویسنده برندۀ جایزه نوبل (راجع به جایزه نوبل بیشتر بخوانید!)، نه تنها به خاطر شاهکارهای ادبی خود، بلکه به خاطر سخاوتش نیز شهرۀ خاص و عام بود. در سال ۱۹۴۹، فاکنر از پول جایزه نوبل خود برای ایجاد جایزهای برای نویسندگان جوان استفاده کرد و زمینه را برای ایجاد «بنیاد فاکنر» فراهم ساخت.
در سال ۱۹۸۰، «مری لی ستل» با انگیزۀ جلوگیری از تجاریسازی جوایز ادبی و مناقشات پیرامون آنها، تصمیم گرفت تا جایزهای را برای تجلیل از ادبیات داستانی، فارغ از دغدغههای تجاری، تأسیس کند. او به همراه چند نفر دیگر در بنیاد ادغامشدۀ «پن فاکنر»، جایزه انجمن قلم آمریکا/فاکنر را برای قدردانی از عالیترین دستاوردهای داستانی آمریکا راه اندازی کرد.
از زمان تأسیس، بنیاد قلم فاکنر به طور قابلتوجهی رشد کرده و دامنه کار خود را فراتر از خود جایزه انجمن قلم آمریکا – پن فاکنر گسترش داده است. این بنیاد که از سال ۱۹۸۳ در کتابخانه «فولگر شکسپیر» در واشنگتن دی سی قرار دارد، از خوانندگان و نویسندگان در هر سنی از طریق برنامههای مختلف حمایت میکند.
- جان آپدایک برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - پن فاکنر در سال ۲۰۰۴
- ای.ال.دکتروف برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - پن فاکنر در سال ۲۰۰۶
- شرمن الکسی برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - پن فاکنر در سال ۲۰۱۰
- دبورا آیزنبرگ برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - پن فاکنر در سال ۲۰۱۱
- کارن جوی فاولر برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - پن فاکنر در سال ۲۰۱۴
فرآیند انتخاب برندۀ جایزه قلم آمریکا - پن فاکنر
هر سال، بنیاد پن فاکنر سه داور از هیئت مدیره خود را برای انتخاب برنده و فینالیستهای جایزه قلم آمریکا – فاکنر تعیین میکند. این داوران که خود نویسندگانی زبانزد هستند، وظیفۀ گلچین کردن فهرست بلند ده کتابی به پنج نامزد نهایی و در نهایت، برنده اصلی جایزه را بر عهده میگیرند. این فرآیند تضمین میکند که انتخاب عاری از تعصبات تجاری است و واقعاً منعکسکننده شایستگی ادبی است.
مراسم اهدای جایزه انجمن قلم آمریکا – پن فاکنر در کتابخانه یادبود «مارتین لوتر کینگ» برگزار میشود. برنده اصلی جایزه مبلغ ۱۵۰۰۰ دلار نیز دریافت میکند؛ در حالی که نامزدین نهایی هر کدام با قدردانی از سهم خود در دنیای ادبی، با ۵۰۰۰ دلار تجلیل میشوند.
برندگان مشهور جایزه انجمن پن فاکنر
- جان ادگار وایدمن برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - پن فاکنر ۱۹۸۴ و ۱۹۹۱
- توبیاس وولف برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - پن فاکنر در سال ۱۹۸۵
- دان دلیلو برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - پن فاکنر در سال ۱۹۹۲
- ریچارد فورد برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - پن فاکنر در سال ۱۹۹۶
- فیلیپ راث برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - پن فاکنر در سال ۲۰۰۱ و ۲۰۰۷
جایزه قلم آمریکا - مالامود یا پن/مالامود (PEN/Malamud)
در ادبیات، داستانهای کوتاه اغلب به جواهرات گرانبها تشبیه میشوند – کوچک و درعینحال، بسیار ارزشمند. جایزه قلم آمریکا مالامود (PEN/Malamud) که در سال ۱۹۸۸ تأسیس شد، گواهی بر جذابیت ماندگار فرم داستان کوتاه است. این جایزه به افتخار برنارد مالامود، نویسندۀ برجسته در دنیای ادبیات آمریکا و برندۀ چندینوچند جایزه بزرگ ادبی نامگذاری شده است. همانطور که اشاره شد، این جایزه نیز توسط بنیاد «قلم فاکنر» پایهگذاری شده است.
برنارد مالامود نویسندهای با استعداد استثنایی و بینشی عمیق بود. آثار او اثری تکرارنشدنی در ادبیات آمریکا بر جای گذاشتهاند. مهارت مالامود در داستانسرایی، افتخارات متعددی از جمله جایزه ملی کتاب آمریکا، جایزه پولیتزر ادبیات داستانی و جایزه انجمن قلم آمریکا او. هنری را برای او به ارمغان آورد. با توجه به روح ادبیِ مالامود در دنیای داستانکوتاه، جایزه انجمن قلم آمریکا – مالامود برای قدردانی از نویسندگانی که تعهدی مشابه به این فرم ادبی نشان میدهند، طراحی شده است.
- شرمن الکسی برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - مالامود در سال (۲۰۰۱)
- جونو دیاز برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - مالامود در سال (۲۰۰۲)
- توبیاس وولف برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - مالامود در سال (۲۰۰۶)
- جورج ساندرز برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - مالامود در سال (۲۰۱۳)
- جومپا لاهیری برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - مالامود در سال (۲۰۱۷)
- ادویج دانتیکا برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - مالامود در سال (۲۰۲۳)
فرآیند انتخاب برندۀ جایزه قلم آمریکا - مالامود
روند انتخاب برای جایزه قلم آمریکا – مالامود یک فرآیند دقیق است که نشان دهنده اعتبار جایزه است. هیئت مدیره بنیاد پن/فاکنر، همراه با یک هیئت مشورتی کوچک از شخصیتهای ادبی محترم، وظیفه انتخاب برنده نهایی را بر عهده دارند. این گروه شامل نویسندگان برجسته ای مانند چارلز باکستر، پیتر هو دیویس، نل فرودنبرگر، آمینا گوتیه، یییون لی، جورج ساندرز و جوآن سیلبر است.
کمیتۀ داوران بر دانش نزدیک خود از حوزه ادبی تکیه میکنند و توصیههایی را برای شناسایی نویسندهای که داستانهای کوتاهش با استانداردهای بالای جایزه همخوانی دارد، در نظر میگیرند. برندۀ نهایی جایزه انجمن قلم آمریکا – مالامود مبلغ ۱۰ هزار دلار نیز جایزه نقدی دریافت میکند.
برخی از مشهورترین برندگان جایزه پن مالامود
- جان آپدایک برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - مالامود در سال (۱۹۸۸)
- سال بلو برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - مالامود در سال (۱۹۸۹)
- جویس کارول اوتس برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - مالامود در سال (۱۹۹۶)
- آلیس مونرو برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - مالامود در سال (۱۹۹۷)
- جان بارت برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - مالامود در سال (۱۹۹۸)
- آن بیتی برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - مالامود در سال (۲۰۰۰)
جایزه قلم آمریکا - همینگوی یا پن/همینگوی (PEN/Hemingway)
جایزه انجمن قلم آمریکا – همینگوی سندی است برای میراث ماندگار ارنست همینگوی و تجلیل از صداهای جدیدی که جرأت کردهاند تا مرزهای داستان را دوباره تعریف کنند. این جایزه توسط «مری ولش همینگوی»، یکی از اعضای بنیاد قلم PEN و بیوه ارنست همینگوی، برای گرامیداشت یاد و خاطره همسر فقیدش در سال ۱۹۷۶ طراحی شد.
این جایزه توسط خانواده همینگوی و بنیاد ارنست همینگوی تامین مالی میشود و بنیاد قلم آمریکا آن را تحت برند خود اداره میکند. جایزه قلم آمریکا – همینگوی برای نویسندگان نوظهور، کلیدِ دروازهای است به دنیای ادبیات فاخر. برنده یک جایزه نقدی ۱۰۰۰۰ دلاری دریافت میکند، مبلغ قابل توجهی که به گیرنده این آزادی را میدهد تا بدون فشارهای مالی فوری که اغلب خلاقیت را خفه میکند، حرفه خود را دنبال کند.
- یی یون لی برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - همینگوی در سال ۲۰۰۶
- بن فونتین برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - همینگوی در سال ۲۰۰۷
- اوتِسا (آتوسا) مشفق برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - همینگوی در سال ۲۰۱۶
- یا جسی برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - همینگوی در سال ۲۰۱۷
نحوۀ انتخاب برنده جایزه قلم آمریکا - همینگوی
برای واجد شرایط بودن برای جایزه پن همینگوی، یک اثر باید شرایط زیر را داشته باشد:
- این اثر باید اولین رمان نویسنده باشد.
- این رمان باید توسط یک ناشر تجاری ایالات متحده در سال جاری منتشر شده باشد.
- نویسنده میتواند قبلاً کتابهایی در ژانرهای دیگر منتشر کرده باشد.
- کتاب باید توسط یک نویسنده مجرد و زنده نوشته شود.
- نامزدها باید مقیم ایالات متحده یا شهروندان ساکن ایالات متحده باشند.
برنده جایزه قلم همینگوی توسط کمیتۀ داوری متشکل از سه نویسنده برجسته انتخاب میشود. این کمیتۀ داوری سالانه تغییر میکند تا از دیدگاهی متنوع و تازه در مورد آثار ارسالی در هر سال، اطمینان حاصل شود.
برندگان مطرح جایزه پن همینگوی
- لوییس بیگلی برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - همینگوی در سال ۱۹۹۲
- جومپا لاهیری برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - همینگوی در سال ۲۰۰۰
- جاستین کرونین برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - همینگوی در سال ۲۰۰۱
- کریس آبانی برنده جایزه انجمن قلم آمریکا - همینگوی در سال ۲۰۰۵
جایزه قلم آمریکا - سال بلو یا پن/سال بلو (PEN/Saul Bellow)
جایزه قلم آمریکا – سال بلو یکی از گرانقیمتترین جوایز بنیاد پن بود که متاسفانه اکنون در اهدای آن وقفه ایجاد شده است. این جایزه از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ به صورت سالانه و از سال ۲۰۱۰ تا سال ۲۰۱۸ به صورت دو سال یکبار به نویسندگان اعطا شده است. این جایزه به نام رماننویس مشهور آمریکایی «سال بلو» نامگذاری شده و به نویسندگان زنده آمریکایی تعلق میگیرد که مجموعه آثار ادبیشان، تأثیر عمیقی بر چشمانداز داستانهای آمریکایی داشتهاند.
جایزه پن سال بلو شامل یک جایزه نقدی ۲۵ هزار دلاری نیز بود که آن را به یکی از گرانقیمتترین جوایز بنیاد قلم آمریکا تبدیل میکرد. ارسال آثار نامزدین برای این جایزه، برای عموم آزاد نبود و برندۀ این جایزه توسط هیئتی از نویسندگان شناختهشده و محترم انتخاب میشد. در عوض، نامزدها توسط یک کمیته فرعیِ دیگر انتخاب میشدند.
برندگان جایزه پن سال بلو
- فیلیپ راث در سال ۲۰۰۷
- کورمک مککارتی در سال ۲۰۰۹
- دان دلیلو در سال ۲۰۱۰
- ای.ال. دکتروف در سال ۲۰۱۲
- لوییز اردریچ در سال ۲۰۱۴
- تونی موریسون در سال ۲۰۱۶
- ادموند وایت در سال ۲۰۱۸
جایزه قلم آمریکا - ناباکوف یا پن/ناباکوف (PEN/Nabokov)
جایزه قلم ناباکوف که با همکاری و حمایت مالی بنیاد ادبی «ولادیمیر ناباکوف» نامگذاری شده، ادای احترام به تطبیقپذیری و تعهد بینظیر به ادبیات است که خود ناباکوف مظهر آن بود. ولادیمیر ناباکوف، رماننویس تحسینشده روسی-آمریکایی، بهخاطر نثر نفیس، روایتهای پیچیده و کاوشهای عمیقاش برای دستیابی به حقیقت شهرت داشت. آثار ناباکوف چیزی را برمیانگیزد که خود او آن را «سوزن سوزن شدن غیرقابلتوصیفِ ستون فقرات» مینامید. جایزه قلم ناباکوف به دنبال ارج نهادن به نویسندگانی است که این میراث را به پیش میبرند.
این جایزه ابتدا با نام جایزه انجمن قلم آمریکا – ناباکوف برای ادبیات داستانی (PEN/Nabokov Award for Fiction) از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ به صورت هر دو سال یکبار به نویسندگان برتر اهدا میشد.
اعطای این جایزه به مدت ۸ سال تا ۲۰۱۶ متوقف شد و پس از این توقف، با تغییر نام کامل آن به جایزه پن ناباکوف برای موفقیت در ادبیات بینالمللی (PEN/Nabokov Award for Achievement in International Literature) دوباره به میادین جوایز ادبی (اینبار به صورت سالانه) بازگشت. مبلغ جایزه قلم ناباکوف تا سال ۲۰۰۸، ۲۰ هزار دلار بود که پس از شروع مجدد اعطای آن از سال ۲۰۱۶، به ۵۰ هزار دلار افزایش یافت.
نحوۀ انتخاب برندگان جایزه قلم آمریکا - ناباکوف
جایزه قلم آمریکا/ ناباکوف به نویسندگان زندهای اعطا میشود که مجموعه آثارشان – چه به زبان انگلیسی و چه ترجمه شده به انگلیسی– نمونهای از بالاترین سطح موفقیت در ادبیات داستانی، غیرداستانی، شعر و نمایشنامه باشند. جایزه قلم ناباکوف با روح همنام خود، ولادیمیر ناباکوف، به دنبال تقدیر از نویسندگانی است که مانند ناباکوف، مرزهای فرم و محتوا را در ادبیات جابجا میکنند.
انتخاب برندۀ جایزه انجمن قلم آمریکا – ناباکوف به هیئتی از ۵ داور و نویسندۀ کارکشته که هر یک از افراد برجسته در دنیای ادبی هستند، واگذار میشود. این داوران وظیفه دارند نویسندهای را شناسایی کنند که مجموعه آثارش نه تنها شایستگی خاصی را به نمایش میگذارد، بلکه در آزمون زمان نیز سربلند بیرون بیاید. پس از تغییرات جایزه در سال ۲۰۱۶، معیار صلاحیت نویسندگان اندکی تغییر کرد. از سال ۲۰۱۶ این جایزه تنها به نویسندگانی اهدا میشود که بیرون از خاک آمریکا متولد شده باشند.
برندگان مطرح جایزه اپن ناباکوف
- ماریو بارگاس یوسا (برندۀ جایزه انجمن قلم آمریکا - ناباکوف در سال ۲۰۰۲)
- فیلیپ راث (برندۀ جایزه انجمن قلم آمریکا - ناباکوف در سال ۲۰۰۶)
- آدونیس (برندۀ جایزه انجمن قلم آمریکا - ناباکوف در سال ۲۰۱۷)
- ساندرا سیسنروس (برندۀ جایزه انجمن قلم آمریکا - ناباکوف در سال ۲۰۱۹)
- آن کارسون (برندۀ جایزه انجمن قلم آمریکا - ناباکوف در سال ۲۰۲۱)
- ماریز کُنده (برندۀ جایزه انجمن قلم آمریکا - ناباکوف در سال ۲۰۲۴)
جایزه قلم آمریکا - جین اشتاین یا پن/جین اشتاین (PEN/Jean Stein)
جایزه قلم آمریکا – جین اشتاین یکی از جدیدترین جوایز بنیاد قلم آمریکا است که در سال ۲۰۱۶ تأسیس شد و سالانه توسط بنیاد پن آمریکا اعطا میشود. هدف این جایزه به رسمیت شناختن کتابی از هر ژانری است که نه تنها شایستگی ادبی قابل توجهی دارد، بلکه درجۀ قابلتوجهی از اصالت و تأثیر را نیز از خود نشان داده است. جایزه کتاب قلم جین اشتاین به دنبال ارج نهادن به آثاری میباشد که جسارت این را داشتهاند تا زمینۀ ادبیِ جدیدی را ایجاد کنند و مرزهای فرم و سبک حوزۀ خود را تغییر دهند.
جایزه پن جین اشتاین با یک هدیۀ نقدیِ قابلتوجه ۷۵ هزار دلاری همراه است که آن را به یکی از گرانقیمتترین جوایز ادبی ارائه شده توسط بنیاد قلم آمریکا تبدیل میکند. این جایزه در مراسم سالانه جایزه انجمن قلم آمریکا که در شهر نیویورک برگزار میشود، به برندگان اهدا میشود. هیئت ممتازی از داوران، متشکل از اعضای محترم جامعه ادبی، مسئول معرفی نامزدهای این جایزه هستند.
معیارهای لازم جهت واجد شرایط بودن برای جایزه پن جین اشتاین
- در ایالات متحده منتشر شده باشد.
- میتواند متعلق به هر ژانری باشد؛ از جمله ادبیات داستانی، خاطرات، مقاله، ادبیات غیرداستانی و یا شعر.
- دارای شایستگی ادبی قابلتوجه، اصالت مثالزدنی و پتانسیل بالا برای تأثیرگذاری پایدار باشند.
برندگان مشهور جایزه پن جین اشتاین
- هشام مطر برای «بازگشت: پدران، پسران و سرزمین مابینشان» (۲۰۱۷)
- لیلی لانگ سولجر برای «درحالیکه» (۲۰۱۸)
- نانا کامی ادجی برنیا برای «جمعه سیاه» (۲۰۱۹)
- یییون لی برای « آنجا که دیگر دلیلی نیست» (۲۰۲۰)
- راس گی برای «نگهداشتن: یک شعر» (۲۰۲۱)
- دیزی هرناندز برای «بوسۀ حشره» (۲۰۲۲)
- پرسیوال اورت برای «دکتر نه» (۲۰۲۳)
ادبیات در آتش و خون: حاشیه اخیر جایزه قلم آمریکا
در آوریل ۲۰۲۴، جامعه ادبی شاهد موجی از عقبنشینیها و اعتراضات علیه بنیاد قلم آمریکا بود. هسته اصلی این حواشی عظیم ناشی از واکنش قلم آمریکا به جنگ غزه بود. نویسندگان و شخصیتهای ادبی سازمان را به خیانت به تعهد خود به صلح و برابری با عدم اتخاذ موضعی قوی در برابر خشونت متهم کردند.
نویسندگان برجسته، از جمله نائومی کلاین و میشل الکساندر، با اشاره به واکنش ناکافی بنیاد قلم آمریکا به «نسلکشی» علیه فلسطینیها توسط اسرائیل در غزه، از جشنواره جایزه انجمن قلم آمریکا کنارهگیری کردند.
در آوریل ۲۰۲۴، ۳۱ نویسنده و مترجم آثار خود را از کمیتۀ داوری جوایز ادبی قلم آمریکا پس گرفتند و به نوعی، عقبنشینی کردند. این نویسندگان شامل نه نفر از ده نامزدِ لیست بلند جایزه کتاب قلم جین اشتاین بود. ۶۰۰ نویسنده و شاعر با امضای نامهای سرگشاده سکوت بنیاد قلم آمریکا در قبال غزه را محکوم کردند. بعدها بیش از ۱۳۰۰ امضا برای این نامه جمع شد.
نتیجه گیری
در نهایت، جوایز انجمن قلم آمریکا فراتر از یک تقدیر صرفاً ادبی عمل میکنند. این جوایز که ریشه در تاریخچهای غنی و تعهدی عمیق به دفاع از آزادی بیان دارند، ویترینی از برجستهترین استعدادهای ادبی و در عین حال، بازتابی از رسالت بنیاد پن در حمایت از نویسندگان و مقابله با سانسور هستند.
از جایزه پن/فاکنر که بر استقلال هنری تأکید دارد تا پن/همینگوی که صداهای نوظهور را معرفی میکند، هر جایزه بخشی از پازل بزرگتری است که ادبیات را به عنوان نیرویی برای تغییر و درک متقابل به رسمیت میشناسد. با وجود چالشها و حواشی اخیر که این نهاد را به آزمون کشیده، میراث پن همچنان یادآور قدرت انکارناپذیر کلمات در شکلدهی به فرهنگ و دفاع از آزادی در جهانی پیچیده است.
