معرفی کتاب خاک کارخانه نوشته شیوا خادمی

کتاب خاک کارخانه شیوا خادمی عکاس و پژوهشگر پروژه به تاریخچه راه اندازی کارخانه چیت‌سازی پرداخته و سیر نزول و خاموشی چرخ‌های آن را روایت می‌کند.

شیوا خادم در ادامه تاثیرات این تعطیلی بر اجتماع پیرامونی آن را بررسی کرده و در طی این روند خاطرات آخرین کارگران بازمانده کارخانه چیت سازی را در پنج سال آخر فعالیتش ثبت کرده است.

خاک کارخانه با تلاش شیوا خادمی و به همت نشر اطراف و به‌عنوان اولین کتاب از سری مستندنگاری کار در ایران به بازار کتاب عرضه شده است.

مشاهده و خرید کتاب های نشر اطراف

بررسی کتاب خاک کارخانه نوشته شیوا خادمی

کتاب خاک کارخانه شیوا خادمی در اولین قدم به بررسی تاریخچه کارخانه چیت سازی بهشهر می‌پردازد.

کارخانه چیت سازی بهشهر بزرگترین کارخانه خاورمیانه و یکی از پرسودترین کارخانه‌های نساجی ایران با همکاری کمپانی انویون ماتکس آلمان راه اندازی شد.

ساخت و ساز کارخانه در سال ۱۳۱۴ شروع شد و در مهر ۱۳۱۷ به بهره برداری رسید. ماشین آلات کارخانه در سالهای ۱۹۳۶ و ۱۹۳۷ میلادی در آلمان ساخته شده‌اند.

محوطه کارخانه چیت سازی در بخش شمالی شهر در خیابان پهلوی (خیابان امام خمینی فعلی) و در مجاورت جنوبی ایستگاه راه آهن واقع بود.

مساحت این محوطه هفتاد و پنج هزار متر مربع بود و ساختمانهای اصلی مجموعه شامل بخش ریسندگی، بخش بافندگی و بخش رنگرزی می‌شدند.

فضاهای جانبی آن را ساختمان‌های تولید برق و برج خنک کننده انبار محصول انبار فنی و بارانداز و فضاهای خدماتی‌اش را ساختمان امور اداری ، گاراژ و ساختمان بیمه‌های اجتماعی تشکیل می‌دادند. واگذاری نسنجیده و حساب نشده چیت سازی به بخش خصوصی در سال ۱۳۷۶ اتفاق افتاد و ناکارآمدی مدیریت جدید موجب افزایش روزافزون بدهی کارخانه به نهادهای دولتی و کارگران شد.

کارخانه از آغاز دهه ۱۳۸۰ با رکود و خطر ورشکستگی مواجه شد و هزاران کارگر بیکار شدند.

نگاه سوداگرانه به کارخانه و متعلقاتش موجب شد امروز تنها ویرانه‌ای از آن باقی بماند بعد از تعطیلی بخش عمده کارخانه در حدود سال ۱۳۸۲ بیکاری در بهشهر افزایش یافت و کارخانه چیت سازی با سابقه‌ای حدوداً هفتاد ساله در اواسط دهه ۱۳۸۰ به طور کامل از مدار تولید خارج شد.

درباره شیوا خادمی نویسنده و پژوهشگر کتاب خاک کارخانه

شیوا خادمی نویسنده و پژوهشگر کتاب خاک کارخانه دانش‌آموخته عکاسی است و نویسندگی را در کارگاه‌های کورش اسدی تجربه کرده است.

او بعد از پایان تحصیلاتش در رشته عکاسی خبری در سال ۱۳۹۲ در مطبوعات مشغول کار شد و در دانشگاه فردوسی مشهد هم در دوره ی عکاسی پروژه گرا تدریس کرد.

مجموعه عکس دو پیکر خادمی در سال ۲۰۲۰ مقام اول فستیوال عکس استراسبورگ و در سال ۲۰۱۸ مقام اول جشنواره بین‌المللی آندره استنین روسیه را به دست آورد.

او عکاس تقدیر شده ی هفتاد و ششمین جشنواره ی بین المللی عکاسی POY آمریکا در سال ۲۰۱۸ و فینالیست جایزه عکس لوالوای فرانسه در سال ۲۰۲۰ بود.

مجموعه عکس اسمارتیز خادمی در سال ۲۰۲۰ به مقام دوم جشنواره بین المللی آندره استنین روسیه رسید و در بهار ۱۴۰۲ در نمایشگاه «یادداشت‌هایی برای سفر به ایران» در شهر میلان به نمایش درآمد.

عکسهای مجموعه خاک کارخانه در نهمین دوره ده روز با عکاسان در خانه هنرمندان تهران و در نمایشگاهی گروهی با عنوان «رویاهای سیمانی» در گالری فوتون اسلوونی به نمایش گذاشته شده‌اند.