جنسیت و روانشناسی
جنسیت یک مفهوم پیچیده است که به عوامل مختلفی، از جمله عوامل زیستی، روانی و اجتماعی بستگی دارد.
عوامل زیستی
از نظر زیستی، جنسیت به تفاوتهای جسمی بین زنان و مردان اشاره دارد. این تفاوتها شامل اندامهای جنسی، هورمونها و ویژگیهای ثانویه جنسی است.
عوامل روانی
از نظر روانی، جنسیت به هویت جنسی و گرایش جنسی اشاره دارد. هویت جنسی احساسی است که یک فرد در مورد جنسیت خود دارد. گرایش جنسی به افرادی اشاره دارد که یک فرد به آنها احساس جاذبه جنسی یا عاطفی دارد.
عوامل اجتماعی
از نظر اجتماعی، جنسیت به نقشها و انتظارات اجتماعی مرتبط با زنان و مردان اشاره دارد. این نقشها و انتظارات از فرهنگی به فرهنگ دیگر متفاوت است.
جنسیت از نظر روانشناسی
روانشناسی به مطالعه رفتار انسان میپردازد. از این رو، جنسیت از دیدگاه روانشناسی نیز موضوعی مهم است.
روانشناسی جنسیت به مطالعه عواملی میپردازد که بر جنسیت انسان تأثیر میگذارند. این عوامل شامل عوامل زیستی، روانی و اجتماعی است.
روانشناسی جنسیت در زمینههای مختلف روانشناسی کاربرد دارد. به عنوان مثال، در روانشناسی رشد، روانشناسی بالینی و روانشناسی اجتماعی از روانشناسی جنسیت استفاده میشود.
روانشناسی رشد به مطالعه رشد انسان از بدو تولد تا مرگ میپردازد. روانشناسی جنسیت در زمینه روانشناسی رشد به مطالعه رشد هویت جنسی و گرایش جنسی میپردازد.
روانشناسی بالینی به مطالعه و درمان مشکلات روانی میپردازد. روانشناسی جنسیت در زمینه روانشناسی بالینی به مطالعه و درمان مشکلاتی مانند اختلالات جنسی، هویت جنسی و گرایش جنسی میپردازد.
روانشناسی اجتماعی به مطالعه رفتار انسان در محیط اجتماعی میپردازد. روانشناسی جنسیت در زمینه روانشناسی اجتماعی به مطالعه نقشها و انتظارات اجتماعی مرتبط با زنان و مردان میپردازد.
برخی از زمینههای خاص روانشناسی جنسیت عبارتند از:
- روانشناسی جنسیتی (Gender psychology): این شاخه از روانشناسی به مطالعه هویت جنسی و گرایش جنسی میپردازد.
- روانشناسی جنسی (Sex psychology): این شاخه از روانشناسی به مطالعه رفتار جنسی انسان میپردازد.
- روانشناسی زنان (Women’s psychology): این شاخه از روانشناسی به مطالعه روانشناسی زنان میپردازد.
- روانشناسی مردان (Men’s psychology): این شاخه از روانشناسی به مطالعه روانشناسی مردان میپردازد.
روانشناسی جنسیت یک زمینه در حال رشد است. با پیشرفت علم و دانش، روانشناسان جنسیت به درک بهتر عواملی که بر جنسیت انسان تأثیر میگذارند، نزدیکتر میشوند.