کتاب نزاع دانشکده ها

نفع حکومت تمامیّت‌خواه ایجاب می‌کند که شهروندان‌اش نیاندیشند. کانت که زیر سانسور شدید حکومت پروسِ تحت حکمرانی فردریک ویلیام دوم می‌نوشت، دلیرانه استدلال کرد که اگر در هیچ جایی بحث آزاد ضروری نباشد، این حق برای دانشکده‌ی فلسفه امری انکارناپذیر است. کتاب نزاع دانشکده‌ها به مبارزه‌ی ازلی میان دانشکده‌ی فرودستِ فلسفه ــ که تنها به عقل پاسخگوست ــ و دانشکده‌های فرادستِ الهّیات، حقوق و طب ــ که آموزه‌ها و فعالیت‌های‌شان در راستای اهداف حکومت است ــ می‌پردازد، نزاعی که برآمده از حق دانشکده‌ی فلسفه در آزادی بیان و به محکمه‌ی عقل بردنِ هر آموزه‌ای‌ست. به باور کانت، وظیفه و حق دانشکده‌ی فلسفه است که بر استمرار این نزاع در نسبت با دیگر دانشکده‌ها پای بفشرد و هیچ مصالحه‌ای جز حکم عقل را برای حل‌وفصل آن نپذیرد.