کتاب شاه و شطرنج قدرت در خاورمیانه

ژئوپلیتیک ایران و ضرورت روابط منطقه‌ای

شاه و شطرنج قدرت در خاورمیانه به اهمیت درک فضای ژئوپلیتیکی ایران برای فهم سیاست خارجی این کشور در دوران پهلوی می‌پردازد و با اشاره به تهدیدات ناشی از همسایگان قدرتمند و رقابت‌های جهانی بر سر منابع انرژی، استدلال می‌کند که ایران به دنبال ایجاد روابط استراتژیک با برخی از گروه‌های غیردولتی مهم هم‌چون کردهای عراق و شیعیان لبنان در منطقه بوده است. این روابط می‌توانست به حفظ امنیت ملی،‌ یکپارچگی سرزمینی و مهار دشمنان منطقه‌ای ایران کمک کند.

ایران در دوران پهلوی، با حمایت از کردهای عراق، به دنبال ایجاد نفوذ در این منطقه و بر هم زدن توازن قوا به نفع خود بود. از سوی دیگر، کردهای عراق نیز منافع مشترکی با ایران در قبال دولت مرکزی عراق داشتند. آن‌ها به دنبال حمایت خارجی برای کسب خودمختاری بودند و ایران را متحدی بالقوه می‌دیدند.

و همچنین با حمایت از شیعیان لبنان، به دنبال تقویت نفوذ خود در این کشور و گسترش ایدئولوژی شیعی در منطقه بود. از سوی دیگر، شیعیان لبنان نیز منافع مشترکی با ایران در قبال دشمن مشترک خود، یعنی اسرائیل، داشتند.

کتاب شاه و شطرنج قدرت در خاورمیانه با بررسی روابط استراتژیک ایران با دو بازیگر غیردولتی مهم در منطقه، یعنی کردهای عراق و شیعیان لبنان، به درک پیچیدگی‌های سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی کمک می‌کند. این کتاب نشان می‌دهد که ایران در آن دوران برای حفظ امنیت ملی و منافع خود، به دنبال ایجاد روابط با گروه‌های غیردولتی در منطقه بوده است.