کتاب تجربه شیلی

بررسی کتاب تجربه شیلی

• بذرهای نئولیبرالیسم در شیلی

برای درک کامل کتاب تجربه شیلی، درک زمینه‌ی تاریخی آن ضروری است. دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ دوره‌ی بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی در شیلی بود. دولت‌های مختلف با سیاست‌های گوناگون به دنبال برون‌رفت از این بحران بودند. در همین دوره، ایالات متحده به دنبال گسترش نفوذ خود در آمریکای لاتین و مقابله با نفوذ کمونیسم بود.

در این راستا، «پروژه شیلی» در سال ۱۹۵۵ با همکاری مشترک دولت‌های آمریکا و شیلی آغاز شد. هدف این پروژه آموزش اقتصاددانان شیلیایی در دانشگاه شیکاگو، مرکز اصلی مکتب اقتصادی نئوکلاسیک بود. در راس این مکتب، اقتصاددانان برجسته‌ای چون میلتون فریدمن قرار داشتند که بر نقش محدود دولت و بازار آزاد به عنوان موتور محرک رشد اقتصادی تأکید می‌کردند.

• ظهور پسران شیکاگو و دوران پینوشه

در کتاب تجربه شیلی می‌خوانیم که با کودتای نظامی به رهبری آگوستو پینوشه در سال ۱۹۷۳، پسران شیکاگو فرصت اجرای برنامه‌های اقتصادی خود را به دست آوردند. شرایط به گونه‌ای رقم خورد که این اقتصاددانان با تکیه بر قدرت دیکتاتوری پینوشه، توانستند اصلاحات اقتصادی گسترده‌ای را به اجرا درآورند.

این اصلاحات شامل خصوصی‌سازی گسترده صنایع دولتی، آزادسازی تجارت، کاهش دخالت دولت در اقتصاد و کنترل تورم بود. در ابتدا، این سیاست‌ها منجر به رشد اقتصادی قابل توجهی شد. شیلی که پیش از آن با رکود و تورم بالا دست و پنجه نرم می‌کرد، شاهد دوره‌ای از ثبات و رونق اقتصادی شد.

جمع‌بندی: پیامدهای بلندمدت و فروپاشی نئولیبرالیسم

سباستین ادواردز در کتاب تجربه شیلی پس از مرور و بررسی روند بروز نئولیبرالیسم در عرصه مورد بررسی‌اش هشدار می‌دهد که نباید فریب درخشش ظاهری این موفقیت اقتصادی را خورد. اصلاحات نئولیبرالی منجر به نابرابری شدید درآمدی شد. ثروت در دست اقلیت متمرکز شد و بخش عظیمی از جامعه‌ی شیلی از منافع این رشد اقتصادی بی‌بهره ماندند.