مرجان شیر محمدی : مروری بر زندگی و آثار

مرجان شیرمحمدی نقاش، بازیگر و داستان نویس است که در سال ۱۳۵۲ در تهران به دنیا آمد. نقاشی را تحت نظر آیدین آغداشلو فرا گرفت و برای مدت کوتاهی معلم نقاشی بود. سپس به بازیگری در سینما و تئاتر پرداخت و برای کانون تئاتر سمندریان چند نمایشنامه نوشت و کارگردانی کرد.

اولین کتابش با عنوان بعد از آن شب در سال ۱۳۸۰ برنده جایزه هوشنگ گلشیری شد. پس از آن مجموعه داستان یک جای امن را در سال ۱۳۸۴ منتشر کرد که آن هم جایزه هوشنگ گلشیری را دریافت کرد.

در سال ۱۳۸۷ داستان این یک فصل دیگر است از مرجان شیرمحمدی به بازار کتاب آمد. کتاب آذر ، شهدخت ، پرویز و دیگران در سال ۱۳۹۳ توسط نشر ثالث عرضه شد که می توان آن را نقطه عطفی در مسیر نویسندگی مرجان شیرمحمدی دانست.

تا کنون دو فیلم بلند سینمایی از داستان‌های مرجان شیرمحمدی ساخته شده‌است. دیشب باباتو دیدم آیدا به کارگردانی رسول صدرعاملی از داستان «بابای نورا» و آذر ، شهدخت ، پرویز و دیگران از داستانی به همین نام به کارگردانی بهروز افخمی.

خانه لهستانی ها آخرین اثر منتشرشده‌ی مرجان شیرمحمدی تا امروز که روایتگر زندگی چندین زن در جنوب شهر تهران است را می‌توان محبوب‌ترین اثر این نویسنده دانست. خانه لهستانی ها در سال ۱۳۹۷ توسط نشر چشمه به دست مخاطبانش رسیده و بارها تجدید چاپ شده است.

مرجان شیرمحمدی :‌ آذر شهدخت پرویز و دیگران

مرجان شیرمحمدی در کتاب آذر شهدخت پرویز و دیگران روای داستان خانواده‌ی پرویز دیوان بیگی، بازیگر شناخته‌شده‌ی سینماست. همسرش شهدخت است.

زنی که جهان فکری‌اش از پایه با پرویز تفاوت ماهوی دارد. شهدخت در یک جریان منسجم داستانی پا به دنیای بازیگری می‌گذارد و این نخستین نقطه آسیب‌زا و متضاد در دنیای زن و مرد است، چرا که پرویز این وضعیت را برنمی‌تابد.

شهدخت از خانه می‌رود و در این بین دخترشان، آذر، سرزده از فرنگ می‌آید و ضلع سوم این مثلث می‌شود. آذر هم به نحوی در حال گریز از جهانی مردسالار است؛ چرا که همسرش از دگرجنس‌خواهی به همجنس‌خواهی گرویده و او هم برای جنگیدن با فضایی که در تقابل با ایده‌ال‌های اوست، همان مسیر مادر را برگزیده است.

مرجان شیرمحمدی در بازآفرینی این فضا درخشان عمل کرده است و با ترسیم فضای مردسالار که دست برقضا مردش هم دوست‌داشتنی است خواننده را در عین مشارکت در داستانی خواندنی، درگیر چنین وضعیتی می‌کند.

زبان داستان روان بوده و بیانگر مهارت مرجان شیرمحمدی در شناخت روایت است. رگه‌هایی از طنز در متن داستان جاری است و مخاطب کتاب را پابه‌پای خود تا انتهای قصه می‌کشاند.

مرجان شیرمحمدی : خانه لهستانی ها

رمان خانه لهستانی ها آخرین رمان مرجان شیرمحمدی تا امروز است. داستان این کتاب که مرجان شیرمحمدی در مصاحبه‌ای گفته است آن را تحت تأثیر ماجراهای هاکلبری فین نوشته است.

داستان خانه لهستانی ها از زبان پسربچه چهارده ساله‌ای روایت می‌شود که داستان دوران ده سالگی‌اش در خانه لهستانی ها را بیان می‌کند. زمانی که به همراه مادر و خاله و مادربزرگش در خانه‌ای واقع در محلات جنوبی تهران به همراه چند خانواده دیگر زندگی می‌کرد.

داستان که از نظر زمانی در دوره پهلوی دوم می‌گذرد، تمرکزش بیشتر بر روی دنیای زنان، روایت گذشته و دغدغه‌ها و ترس‌ها و شیوه تصمیم‌گیری آنهاست که با لحنی شیرین و ساده از زبان پسربچه‌ای بیان می‌شود که گاه دنیای پسرانه‌اش در تضاد با دنیای زنان بوده و گاه تحت تأثیر این زن‌ها قرار می‌گیرد.